Hoog cholesterol

Er zijn verschillende soorten vetten:

• slechte vetten: verzadigde vetten en transvetten
• ​goede vetten: onverzadigde vetten

Verzadigd vet en transvet is ongunstig voor het cholesterolgehalte. Daarom is het advies om verzadigde vetten en transvetten in je voeding zoveel mogelijk te vervangen door onverzadigde vetten.

Een andere belangrijke oorzaak is overgewicht. Bij overgewicht veranderen de stofwisselingsprocessen in het lichaam. Vooral bij veel buikvet neemt het cholesterolgehalte toe. Het gaat daarbij met name om het LDL-cholesterolgehalte, het slechte cholesterol. Het HDL-cholesterolgehalte, het goede cholesterol, wordt juist lager.

In sommige families komen hoge cholesterolwaarden voor. Soms al op jonge leeftijd. Dit kan wijzen op erfelijk hoog cholesterol. De meest voorkomende vorm is Familiaire Hypercholesterolemie (FH). Bij erfelijk verhoogd cholesterol is een gezonde leefstijl erg belangrijk, maar helpt dit vaak onvoldoende. Meestal zijn cholesterolverlagende medicijnen nodig.

Tip! 

Komt een hoog cholesterolgehalte of hart- en vaatziekten in je familie voor? Hebben bijvoorbeeld je ouders, broers of zussen hier al op jonge leeftijd mee te maken? Meld dit dan altijd aan je arts.

Lees meer over erfelijk hoog cholesterol

Bij mensen met diabetes maakt de alvleesklier te weinig of zelfs geen insuline aan. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat er minder suiker (glucose) en vetten worden aangemaakt. Als de aanmaak van insuline niet goed gaat, kan dit leiden tot ongunstige cholesterolwaarden.

Bij een goede behandeling van diabetes kan je cholesterolgehalte verbeteren. Dit gunstige effect geldt vooral voor mensen met diabetes type 1. Bij mensen met diabetes type 2 is dit effect minder. Zij blijven vaker hoge waarden houden, ondanks dat hun suikergehalte onder controle is. Hun triglyceridenwaarden en het LDL-cholesterol is verhoogd en het goede HDL-cholesterol is verlaagd.

Roken heeft een ongunstige invloed op het cholesterolgehalte. Roken zorgt voor een ongunstige verhouding van vetten in het bloed. Roken kan het HDL-cholesterol verlagen. Ook kan roken de vorm en functie van het HDL-cholesterol veranderen. Daarbij kunnen de beschermende eigenschappen van HDL-cholesterol verloren gaan. Daarnaast kan roken het triglyceridengehalte verhogen.

Een langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie) heeft een ongunstig effect op het cholesterolgehalte. Het veroorzaakt een hoger totaal cholesterol en een hoger LDL-cholesterol. Soms veroorzaakt het ook een hoger triglyceridengehalte. Dit komt doordat er minder LDL-cholesterol in de lever wordt afgebroken.

Bij sterk verhoogde cholesterolwaarden moet worden gedacht aan Familiaire Hypercholesterolemie (FH), of erfelijk hoog cholesterol. Dit geldt bij een totaal cholesterol hoger dan 8 mmol/l of LDL hoger dan 6 mmol/l.

Nee, vrouwen hebben geen andere symptomen bij hoog cholesterol. Een hoog cholesterol voel je niet en dat is het gevaarlijke eraan. Het eerste signaal van hoog cholesterol is vaak een hartinfarct of beroerte.

Van een verhoogd cholesterolgehalte merk je niets, je hebt geen klachten.