Hartstichting.nl wordt geladen

Cholesterol

Wat is het?

Wist je dat een hoog cholesterol je kans verhoogt op hart- en vaatziekten? Misschien heb je wel eens over slecht en goed cholesterol gehoord. Wat bedoelen we hiermee en hoe houd je je cholesterol goed?

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een vetachtige stof die in ons lichaam voorkomt in kleine bolletjes. Om het bolletje zit een laagje eiwit. Dit zorgt ervoor dat cholesterol vervoerd kan worden door het bloed. Een klein deel van het cholesterol krijg je binnen via het eten. Het meeste cholesterol wordt aangemaakt in de lever. Normaal gesproken wordt hier precies genoeg cholesterol aangemaakt. 

Soorten cholesterol

Bij het meten van je cholesterol worden er meerdere stofjes gemeten: LDL-cholesterol, HDL-cholesterol en bepaalde vetdeeltjes (triglyceriden).

  • LDL-cholesterol

    LDL-cholesterol noemen ze ook wel slecht cholesterol. Dat komt omdat je bij een hoog LDL-cholesterol meer kans hebt op vernauwingen in je slagaders. De LDL-deeltjes hopen zich op in de bloedvaten. Dit gebeurt sneller als de wand van het bloedvat beschadigd is. 

    Meer soorten slecht cholesterol

    Meestal hoor je alleen over LDL als het slechte cholesterol. Maar er zijn nog meer cholesteroldeeltjes van belang. Ook VLDL, IDL en Lp(a) bevatten cholesterol en dragen bij aan slagaderverkalking. Samen heten ze non-HDL.

  • HDL-cholesterol

    HDL-cholesterol is het goede cholesterol. Dit beschermt je namelijk tegen hart- en vaatziekten. De HDL-deeltjes zorgen ervoor dat het  teveel aan cholesterol naar de lever vervoerd wordt. De lever breekt het af. 

  • Triglyceriden

    Een ander belangrijk type vet zijn triglyceriden. De vetten in je eten bestaan vooral uit triglyceriden. Na een vetrijke maaltijd gaan de waardes van triglyceriden in het bloed dan ook kort omhoog. Het lichaam gebruikt ze als energiebron. Na het eten dalen ze meestal weer. Hoge waarden van triglyceriden dragen bij aan het ontstaan van slagaderverkalking. Maar het effect is minder duidelijk dan bij LDL-cholesterol. Gezond eten helpt vaak al om het triglyceridengehalte te verlagen.

Waarom heb je cholesterol nodig?

Bij cholesterol denk je misschien aan een 'slecht' stofje. Maar ons lichaam heeft ook cholesterol nodig. Het lichaam gebruikt dit stofje als bouwsteen voor cellen en hormonen en voor de aanmaak van gal.

Uitleg cholesterolwaarde

Uit de test komen een aantal waarden. Welke waarde voor jou normaal is hangt af van je totale risico op een hart- of vaatziekte.

  • Cholesterol waarde

    • gewenst: lager dan 5,0 mmol/l
    • sterk verhoogd: boven de 8,0 mmol/l 

  • LDL-cholesterol waarde

    LDL-cholesterol is het slechte cholesterol. Hoe lager dit is, hoe beter. De streefwaardes verschillen per persoon. Dit heeft te maken met je risico op hart- en vaatziekten. 

    • een LDL-cholesterol onder de 3,0 mmol/l is over het algemeen goed

    Voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de streefwaarde voor LDL-cholesterol lager: 

    • lager dan 2,6 mmol/l bij mensen met een hoog risico op hart- en vaatziekten
    • lager dan 1,8 mmol/l bij mensen met hart- en vaatziekten die jonger zijn dan 70 jaar

  • HDL-cholesterol

    Het HDL-cholesterol is het goede cholesterol. Het helpt bij het opruimen van het cholesterol uit het bloed. Er is geen streefwaarde. Maar een hogere waarde geeft mogelijk een lager risico op hart- en vaatziekten. Dit geldt voor HDL-waarden:

    • hoger dan 1,0 mmol/l bij mannen
    • hoger dan 1,2 mmol/l bij vrouwen

  • Triglyceriden

    Ook voor het triglyceridengehalte geldt geen streefwaarde. Een waarde lager dan 1,7 mmol/l wijst op een lager risico op hart- en vaatziekten. 

Wanneer een hoger risico?

Vooral een verlaagd HDL samen met een verhoogd LDL of verhoogd triglyceridengehalte is ongunstig voor het risico op hart- en vaatziekte.

Verhouding tussen het goede en slechte cholesterol (ratio)

​De arts bepaalt ook vaak de cholesterolratio: de verhouding tussen het totaal cholesterol en het HDL-cholesterol. Dit getal is een betere voorspeller voor het risico op hart- en vaatziekten dan de totale cholesterolwaarde. Hoe lager de ratio, hoe beter.

Interessant voor jou

Stel je vraag aan onze voorlichters

  • Chat via de chatknop onder in beeld (10.00 tot 16.30 uur)
  • Bel met een voorlichter: 0900 3000 300 (9.00 - 13.00 uur, € 0,05 per minuut)

We zijn bereikbaar van maandag t/m donderdag