Bij angina pectoris wordt de pijn veroorzaakt door vernauwingen in de kransslagaders. Ook andere aandoeningen van het hart kunnen pijn op de borst geven, zoals een ontsteking van het hartzakje (pericarditis), een hartklepaandoening of hartritmestoornissen.
Ook problemen met de longen of slokdarm of spierpijn kunnen pijn op de borst veroorzaken. Vaak zijn de klachten dan anders. Een arts herkent de verschillende oorzaken van pijn op de borst.
Hier komen de NAW-gegevens formulieren
Selecteer de onderdelen die je wilt opslaan.
Door op bewaar te klikken geef je toestemming voor het gebruik van jouw gegevens voor de Gids. Als je de website verlaat, worden de gegevens verwijderd.
Meer over privacy en voorwaarden.Angina pectoris
Wat is angina pectoris?
Angina pectoris is de medische term voor pijn op de borst of hartkramp. De pijn op de borst wordt veroorzaakt doordat de hartspier te weinig zuurstof krijgt. Vaak merkt iemand dit eerst alleen op momenten waarop het hart harder moet werken. Bijvoorbeeld tijdens inspanning.
Oorzaak angina pectoris
De pijn op de borst bij angina pectoris komt meestal door vernauwing van de kransslagaders. Dit zijn de bloedvaten die het hart van zuurstof voorzien. Door die vernauwingen krijgt het hart minder zuurstof dan het nodig heeft. Je merkt niet direct iets van vernauwingen in de kransslagaders. Klachten ontstaan vaak pas wanneer een kransslagader meer dan 50% vernauwd is. Vernauwingen ontstaan door slagaderverkalking.
> Meer over slagaderverkalking
Let op Pijn op de borst treedt ook op bij een hartinfarct. Is de pijn op de borst heel hevig? En houdt de pijn langer dan 5 minuten aan in rust? Bel dan direct de huisarts of 112.
Klachten bij angina pectoris
Typisch voor angina pectoris is een beklemmende of drukkende pijn op de borst. De pijn kan een benauwd gevoel geven, alsof er een knellende band om de borst zit.
De pijn straalt soms uit naar armen, hals, kaak, rug of maagstreek en kan samengaan met zweten of misselijkheid. Een aanval trekt meestal weg in rust of na het innemen van speciale medicijnen (tabletje of spray onder de tong).
De klachten kunnen ook minder duidelijk zijn. Dit komt vaker voor bij ouderen, vrouwen en mensen met diabetes (suikerziekte).
Wanneer heb je klachten?
In het begin ontstaan de klachten vooral als het hart zich harder moet inspannen dan normaal. Dit komt omdat het hart dan meer zuurstof nodig heeft, zoals bij:
- lichamelijke inspanning of sport
- heftige emoties
- na het eten van een zware maaltijd
- de plotselinge overgang van een warme naar een koude omgeving
Tip! Twijfel je of er iets aan de hand is? Overleg dan altijd met de huisarts of medisch specialist.
Wanneer 112 bellen?
De pijnaanvallen van angina pectoris zijn waarschuwingen. Ze waarschuwen dat de bloedtoevoer van het hart niet meer helemaal gezond is. Bel direct 112 als de pijn op de borst:
- veel erger is dan anders
- langer dan 5 minuten duurt
- in rust niet vermindert met medicijnen voor angina pectoris
- voelt als een strakke band om de borst die gepaard gaat met misselijkheid en zweten
Soorten angina pectoris
Er zijn meerdere vormen van angina pectoris.
Stabiele angina pectoris is voorspelbaar. De klachten ontstaan wanneer het hart om meer zuurstof vraagt en verdwijnen vrij snel in rust. Stabiele angina pectoris heeft meestal geen dringende medische hulp nodig.
Maak een afspraak met de huisarts als de aanvallen van pijn op de borst:
- toenemen
- langer duren dan normaal
- pijnlijker zijn dan normaal
Overleg ook met de huisarts als de medicijnen bijwerkingen geven. Of als je denkt dat deze minder goed werken.
Bij instabiele angina pectoris zijn de klachten onvoorspelbaar. De aanvallen van pijn op de borst treden onverwachts op. De klachten zijn heviger en komen ook in rust voor. Dit komt waarschijnlijk doordat de vernauwingen in de kransslagaders erger zijn. Daardoor is er te weinig toevoer van genoeg bloed met zuurstof.
Als de klachten niet in rust verdwijnen bestaat er een risico op een hartinfarct. Dit treedt dan binnen enkele uren tot dagen op. Daarom is vaak een opname op de hartbewaking nodig en krijgt iemand medicijnen. Bij een snelle behandeling verdwijnt de dreiging van een hartinfarct in 80 - 90% van de gevallen. Soms is met spoed een dotterbehandeling of een bypassoperatie nodig.
Een bijzondere vorm van angina pectoris is Prinzmetal angina pectoris (vaatspasmen of coronair spasmen). Prinzmetal angina pectoris wordt veroorzaakt door plotse verkramping (spasme) van een kransslagader. De spasmen kunnen voorkomen in kransslagaderen met of zonder slagaderverkalking. Dit veroorzaakt symptomen die lijken op de symptomen van angina pectoris. Deze vorm is zeldzaam en komt vooral bij vrouwen voor.
Vrouwen hebben vaker dan mannen problemen in de kleine vertakkingen van de kransslagaders. Dit heet microvasculaire coronaire disfunctie (MCD). Het is een stoornis in het functioneren van de bloedvaatjes. De kleine bloedvaatjes kunnen minder goed verwijden wanneer dat nodig is. Dit geeft ook klachten van angina pectoris. De bloedvaatjes zijn daarbij niet of nauwelijks vernauwd door slagaderverkalking.
Diagnose stellen
Pijn op de borst kan een signaal zijn dat er iets mis is met het hart. De arts kan vaak in een gesprek bepalen of de klachten van het hart komen. De arts vraagt bijvoorbeeld:
- de pijnklachten te omschrijven
- wanneer de klachten optreden
- hoe vaak de klachten optreden
- hoe lang de klachten aanhouden
Ook beoordeelt de arts het risico op hart- en vaatziekten. Hij of zij onderzoekt bijvoorbeeld de bloeddruk en het cholesterol- en glucosegehalte. Ook vraagt de arts of familieleden al jong hart- en vaatziekten kregen. Onderzoek naar angina pectoris begint vaak met het maken van een hartfilmpje (ECG). Meestal wordt dit gevolgd door een inspanningstest.
Andere mogelijke onderzoeken:
Op basis van de medische onderzoeken bepaalt de arts de beste behandeling.
Behandeling
De behandeling van angina pectoris bestaat in eerste instantie uit een gezonde leefstijl:
- niet roken
- voldoende bewegen
- gezond eten met weinig zout en weinig verzadigd vet
Medicijnen
Medicijnen verlagen de behoefte aan zuurstof van het hart. Ook voorkomen of verlichten ze de pijn. Andere medicijnen hebben niet of nauwelijks effect op de klachten. Die zorgen ervoor dat de vernauwingen in de kransslagaders niet erger worden. Een arts bepaalt per persoon welke medicijnen nodig zijn. De meest gebruikte medicijnen zijn:
- nitraten: snel wijder maken van de bloedvaten. Hierdoor krijgt de hartspier meer zuurstof
- bètablokkers: verlagen de bloeddruk en verminderen de behoefte aan zuurstof van het hart
- calciumblokkers: verminderen de behoefte aan zuurstof van het hart of maken de bloedvaten wijder
- antistollingsmiddelen: verminderen de kans op het ontstaan van stolsels in het bloed
- cholesterolverlagers: verlagen het cholesterolgehalte en beschermen de vaatwand
Andere behandelingen
Soms zijn een gezonde leefstijl en medicijnen niet voldoende. Dan is het nodig om de vernauwing(en) in de kransslagaders op te heffen. Dit kan op 2 manieren:
Angina pectoris: een waarschuwing
De meeste mensen met stabiele angina pectoris leiden een normaal leven. Angina pectoris is wel een waarschuwing. Daarom is het belangrijk om zo gezond mogelijk te leven. Daarmee verlaag je het risico op een hartinfarct.
Bij stabiele angina pectoris is sporten goed mogelijk. Kies voor een lichte inspanning zoals:
- wandelen
- fietsen
- zwemmen
- golfen
- aquajoggen
- dansen
Zwaardere sporten, bijvoorbeeld duursport, voetbal of waterpolo, zijn minder verstandig. Met instabiele angina pectoris kun je beter niet sporten. Overleg bij twijfel altijd met de arts.
Met stabiele angina pectoris is het afhankelijk van de ernst van de klachten of je mag autorijden. Vraag het daarom voor de zekerheid na bij de (huis)arts. Krijgt iemand tijdens het rijden een aanval van pijn op de borst? Probeer de auto aan de kant te zetten. Wacht tot de aanval over is. Neem eventueel een medicijn tegen angina pectoris. Met instabiele angina pectoris mag je geen auto meer rijden. Een aanval is namelijk niet te voorspellen.
Ben je beroepschauffeur? Vraag dan advies aan de arts of het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR).
Meestal is seks bij angina pectoris geen probleem. Aanvallen van angina pectoris komen bijna nooit voor tijdens het vrijen. Neem eventueel voor het vrijen medicijnen om een aanval te voorkomen. Sommige medicijnen hebben invloed op het vrijen:
- bètablokkers geven soms erectieproblemen bij mannen
- bètablokkers zorgen er bij vrouwen soms voor dat de vagina minder snel vochtig wordt
- sommige (kaliumsparende) plasmiddelen kunnen een bepaald hormoon remmen dat invloed heeft op de ervaring van de seks
Deze verschijnselen verdwijnen meestal als iemand aan het geneesmiddel gewend raakt. Aarzel niet om problemen met seksualiteit te bespreken met de partner of huisarts. De huisarts kan misschien andere medicijnen voorschrijven die minder van deze bijwerkingen hebben.
Onderzoek naar signaalstofjes
Bij angina pectoris zijn er vernauwingen in de kransslagaders. Deze vernauwingen ontstaan door slagaderverkalking. Slagaderverkalking is de oorzaak van veel hart- en vaatziekten. We investeren in onderzoek naar signaalstofjes. Zo kunnen we de vernauwingen eerder opsporen en behandelen. Zo kunnen we een hartinfarct voor zijn.
Downloads
Stel je vraag aan de Infolijn
- Stuur een e-mail aan de Infolijn
- Bel 0900 3000 300 (ma t/m vrij van 9.00 - 13.00 uur)
- Chat met de Infolijn indien het groene balkje aan de zijkant zichtbaar is
