Angina pectoris | Hartstichting

Bij angina pectoris heb je pijn op de borst of hartkramp. De pijn treedt op als de hartspier te weinig zuurstof krijgt. In het begin merk je dit alleen als het hart harder moet werken, zoals bij inspanning. Later kun je er ook last van krijgen in andere situaties.

To be able to view this content you need to accept the cookies that come from this third party.

De pijn op de borst bij angina pectoris komt meestal door vernauwing van de kransslagaders. Dit zijn de bloedvaten die het hart van zuurstof voorzien. Door die vernauwingen krijgt het hart minder zuurstof dan het nodig heeft. Je merkt niet direct iets van vernauwingen in de kransslagaders. Klachten ontstaan vaak pas wanneer een kransslagader meer dan 50% vernauwd is. Vernauwingen ontstaan door slagaderverkalking.

Andere oorzaken van pijn op de borst
Bij angina pectoris ontstaat de pijn door vernauwingen in de kransslagaders. Ook andere hartziekten kunnen pijn op de borst geven, zoals een ontsteking van het hartzakje (pericarditis), een hartklepaandoening of hartritmestoornissen.

Daarnaast kunnen longproblemen, slokdarmproblemen of spierpijn pijn op de borst veroorzaken. Vaak zijn de klachten dan anders. Een arts herkent de verschillende oorzaken van pijn op de borst.

Typisch voor angina pectoris is een beklemmende of drukkende pijn op de borst. De pijn kan een benauwd gevoel geven. Het lijkt alsof er een knellende band om de borst zit.

De pijn straalt soms uit naar armen, hals, kaak, rug of maag. Ook kun je dan gaan zweten of misselijk worden. Een aanval trekt meestal weg in rust of na het innemen van speciale medicijnen. Meestal is dit een tabletje of spray onder de tong.

De klachten kunnen ook minder duidelijk zijn. Dit komt vaker voor bij vrouwen. Ook als je diabetes (suikerziekte) hebt of ouder bent kunnen je klachten vager zijn.

In het begin ontstaan de klachten vooral als het hart zich harder moet inspannen dan normaal. Dit komt omdat het hart dan meer zuurstof nodig heeft, zoals bij:

lichamelijke inspanning of sport
heftige emoties
na het eten van een zware maaltijd
de plotselinge overgang van een warme naar een koude omgeving

Tips

Twijfel je of er iets aan de hand is? Overleg dan altijd met de huisarts of medisch specialist.
Houd zelf een dagboek bij: noteer wanneer je klachten hebt en hoe vaak. En houd bij hoe lang de klachten duren.

Bel direct 112 als de pijn op de borst:

veel erger is dan anders
langer dan 5 minuten duurt
in rust niet vermindert met medicijnen voor angina pectoris
voelt als een strakke band om de borst die gepaard gaat met misselijkheid en zweten
Deze klachten kunnen wijzen op een hartinfarct.

Er zijn meerdere vormen van angina pectoris.

Stabiele angina pectoris
Stabiele angina pectoris is voorspelbaar. De klachten ontstaan wanneer het hart om meer zuurstof vraagt en verdwijnen vrij snel in rust. Stabiele angina pectoris heeft meestal geen dringende medische hulp nodig.
Maak een afspraak met de huisarts als de aanvallen van pijn op de borst:
- toenemen
- langer duren dan normaal
- pijnlijker zijn dan normaal
Overleg ook met de huisarts als de medicijnen bijwerkingen geven. Of als je denkt dat deze minder goed werken.
Instabiele angina pectoris
Bij instabiele angina pectoris zijn de klachten onvoorspelbaar. De aanvallen van pijn op de borst treden onverwachts op. De klachten zijn heviger en komen ook in rust voor. Dit komt waarschijnlijk doordat de vernauwingen in de kransslagaders erger zijn. Daardoor is er te weinig toevoer van genoeg bloed met zuurstof.

Als de klachten niet in rust verdwijnen bestaat er een risico op een hartinfarct. Dit treedt dan binnen enkele uren tot dagen op. Daarom is vaak een opname op de hartbewaking nodig en krijgt iemand medicijnen. Bij een snelle behandeling verdwijnt de dreiging van een hartinfarct in 80 - 90% van de gevallen. Soms is met spoed een dotterbehandeling of een bypassoperatie nodig.
Prinzmetal angina pectoris (vaatspasmen)
Een bijzondere vorm van angina pectoris is Prinzmetal angina pectoris (vaatspasmen of coronair spasmen). Prinzmetal angina pectoris wordt veroorzaakt door plotse verkramping (spasme) van een kransslagader. De spasmen kunnen voorkomen in kransslagaderen met of zonder slagaderverkalking. Dit veroorzaakt symptomen die lijken op de symptomen van angina pectoris. Deze vorm is zeldzaam en komt vooral bij vrouwen voor.
Angina pectoris door problemen in de kleine vaatjes (CMD)
Vrouwen hebben vaker dan mannen problemen in de kleine vertakkingen van de kransslagaders. Dit heet Coronaire Microvasculaire Disfunctie. Het is een stoornis in het functioneren van de bloedvaatjes. De kleine bloedvaatjes kunnen minder goed verwijden wanneer dat nodig is. Dit geeft ook klachten van angina pectoris. De bloedvaatjes zijn daarbij niet of nauwelijks vernauwd door slagaderverkalking.

Pijn op de borst kan een signaal zijn dat er iets mis is met het hart. Onderzoek naar angina pectoris begint vaak met het maken van een hartfilmpje (ECG) en een fietstest. Andere onderzoeken die je kunt krijgen zijn een echo, isotopenonderzoek, CT-scan of hartkatheterisatie.

De arts kijkt ook naar je risico op hart- en vaatziekten. Hij meet bijvoorbeeld je bloeddruk, cholesterol en glucosegehalte. Ook vraagt de arts of hart- en vaatziekten in je familie voorkomen.

Als er geen vernauwingen in de kransslagaders zijn, spreken we van INOCA. De letters staan voor Ischaemia and No Obstructive Coronary Artery disease. De cardioloog zal dan verder onderzoek doen om te bepalen waar de pijnklachten vandaan komen.

Medicijnen

Medicijnen verlagen de behoefte aan zuurstof van het hart. Ook voorkomen of verlichten ze de pijn. Andere medicijnen hebben niet of nauwelijks effect op de klachten. Die zorgen ervoor dat de vernauwingen in de kransslagaders niet erger worden.

De meest gebruikte medicijnen zijn:

nitraten: verwijden van de bloedvaten
bètablokkers: verlagen de bloeddruk en hartslag
calciumblokkers: maken de bloedvaten wijder
antistollingsmiddelen
cholesterolverlagers

Soms zijn een gezonde leefstijl en medicijnen niet voldoende. Dan is het nodig om de vernauwing(en) in de kransslagaders op te heffen. Dit kan op 2 manieren:

Bij angina pectoris krijg je altijd adviezen voor een gezonde leefstijl:

niet roken
voldoende bewegen
gezond eten met weinig zout en weinig verzadigd vet

Ontvang maandelijks onze nieuwsberichten in jouw mailbox.

De meeste mensen met stabiele angina pectoris leiden een normaal leven. Waar moet je op letten?

Sporten met angina pectoris
Bij stabiele angina pectoris is sporten goed mogelijk. Kies voor een lichte inspanning zoals:
- wandelen
- fietsen
- zwemmen
- golfen
- aquajoggen
- dansen
Zwaardere sporten, bijvoorbeeld duursport, voetbal of waterpolo, zijn minder verstandig. Met instabiele angina pectoris kun je beter niet sporten. Overleg bij twijfel altijd met de arts.
Autorijden
Bij klachten van pijn op de borst hangt het van de ernst van de klachten af of je mag autorijden. Als je klachten krijgt tijdens het rijden, kan dat gevaarlijk zijn. Voor jezelf en voor andere mensen in het verkeer. Daarom gelden er extra regels als je weer wil autorijden. Soms is een keuring door het CBR nodig voordat je de weg weer op mag. Bespreek dit met je cardioloog.
Vrijen met angina pectoris
Meestal is seks bij angina pectoris geen probleem. Aanvallen van angina pectoris komen bijna nooit voor tijdens het vrijen. Neem eventueel voor het vrijen medicijnen om een aanval te voorkomen. Sommige medicijnen hebben invloed op het vrijen:
- bètablokkers geven soms erectieproblemen bij mannen
- bètablokkers zorgen er bij vrouwen soms voor dat de vagina minder snel vochtig wordt
- sommige (kaliumsparende) plasmiddelen kunnen een bepaald hormoon remmen dat invloed heeft op de ervaring van de seks
Deze verschijnselen verdwijnen meestal als iemand aan het geneesmiddel gewend raakt. Aarzel niet om problemen met seksualiteit te bespreken met de partner of huisarts. De huisarts kan misschien andere medicijnen voorschrijven die minder van deze bijwerkingen hebben.

Bekijk hier ons herkenkaartje hartinfarct

Chat via de chatknop onder in beeld (10.00 tot 16.30 uur)
Bel met een voorlichter: 0900 3000 300 (9.00 - 13.00 uur, € 0,05 per minuut)

We zijn bereikbaar van maandag t/m donderdag

Tips

Wanneer 112 bellen?

Medicijnen

Gezond leven extra belangrijk

Op de hoogte blijven?

Wetenschappelijk onderzoek

Prinzmetal angina pectoris

Problemen in de kleine vaatjes

Stel je vraag aan onze voorlichters