Inspanningstest (fietstest)

Met een inspanningstest kan beoordeeld worden hoe de doorbloeding van de hartspier is tijdens inspanning. Een huisarts of specialist kan een inspanningstest aanvragen als daar een aanleiding toe is.

Een inspanningstest wordt uitgevoerd om:

• het lichamelijk inspanningsvermogen te bepalen
• de oorzaak van klachten in de borststreek te achterhalen
• ritmestoornissen te beoordelen
• het resultaat van een dotterbehandeling of bypassoperatie te controleren

De arts vergelijkt de opnames van de hartfilmpjes tijdens inspanning met de opnames in rust. Zo hoopt hij of zij de oorzaak van de klachten te vinden. Een inspanningstest kan bijvoorbeeld ingezet worden bij angina pectoris en na een hartinfarct.

Een inspanningstest wordt meestal op de fiets (hometrainer) gedaan. Soms is het mogelijk de test op een loopband te doen. Tijdens de test krijgt iemand plakkers (elektroden) op de borst. Die zijn verbonden met het ECG-apparaat om hartfilmpjes te maken. Met een band om de arm wordt de bloeddruk gemeten.

De patiënt wordt gevraagd te starten met fietsen (of lopen). De arts voert de belasting langzaam op. De patiënt probeert het tempo gelijk te houden. Het onderzoek gaat door totdat de maximale inspanning is gehaald of iemand niet verder kan. Het onderzoek duurt ongeveer een half uur. Na het onderzoek bespreekt de arts de uitslag. Het kan ook zijn dat hiervoor een vervolgafspraak nodig is.

Soms is een inspanningstest op een fiets of loopband niet mogelijk. Bijvoorbeeld als de patiënt overmatig vermoeid is of moeite heeft met lichamelijke inspanning. De inspanning wordt dan nagemaakt met medicijnen. Dit heet een farmacologische inspanningstest.

In een academisch ziekenhuis kan de inspanningstest worden uitgebreid. Er wordt dan een radioactieve stof toegediend via een infuus. Dit gebeurt tijdens de maximale inspanning. Deze stof gaat via het bloed naar de hartspiercellen. Daar zendt de stof straling uit. De arts maakt opnamen van het hart met een zogenaamde SPECT-scanner. Deze beelden, in combinatie met de hartfilmpjes, laten zien of alle delen van het hart genoeg bloed krijgen. Een SPECT-scan is een isotopenonderzoek.

De patiënt moet zich tijdens een inspanningstest flink inspannen. Het hart moet goed belast worden. Alleen dan kan de arts een goed oordeel geven. Soms zijn de afwijkingen op het hartfilmpje alleen bij de inspanningstest zichtbaar. Een vernauwing van de kransslagaders is dan waarschijnlijk de oorzaak van de klachten. Soms is de afwijking zowel in rust als bij inspanning te zien. Dit wijst op een verminderde hartfunctie door een (oud) hartinfarct.

Niet alle afwijkingen worden zichtbaar met de inspanningstest. In 10% van de gevallen is de uitslag normaal, maar toch kunnen er afwijkingen aan een kransslagader zijn. Andersom komt ook voor. Er zijn dan lichte afwijkingen te zien in het hartfilmpje, terwijl de kransslagaders normaal zijn. Soms twijfelt een arts aan de uitslag van de inspanningstest. Dan zal er altijd aanvullend onderzoek worden voorgesteld. De arts bepaalt welk onderzoek passend is.

Tijdens het onderzoek kunnen er soms hartritmestoornissen ontstaan. Dit komt omdat de hartspier tijdens het onderzoek harder werkt dan normaal. De arts houdt het hartritme goed in de gaten. Bij een complicatie grijpt hij of zij direct in.

Je mag geen inspanningsonderzoek bij: een verminderd inspanningsvermogen, hartfalen, ernstige hoge bloeddruk, instabiele angina pectoris of het vermoeden of bestaan van aortaklepstenose.