Ablatie

De ablatie kan op verschillende plekken in het hart plaatsvinden. Dit hangt af van de hartritmestoornis. Soms schakelt de arts de plaats uit waar storende prikkels ontstaan. Soms gaat het om een extra verbinding of een bepaalde route die de stoornis veroorzaakt. Voorbeelden:

• AVNRT (AV Nodale Re-entry Tachycardie): bij deze aandoening is er een snel en een langzaam pad in de AV-knoop. De arts ableert het langzame pad

• WPW Syndroom (Wolff-Parkinson-White Syndroom): de ablatie verbreekt de extra elektrische verbinding tussen boezems en hartkamers

• Ventrikeltachycardie: ritmestoornissen ontstaan bij deze aandoening op een vaste plek (focus). De arts schakelt deze plek uit. Soms is de stoornis het gevolg van een hartinfarct. Er lopen dan grillige geleidende paden in het infarctgebied die uitgeschakeld moeten worden

• Boezemflutter: rondcirkelende stroom rondom de tricuspidalisklep tussen de rechterboezem en -hartkamer. De arts onderbreekt de cirkel door een lijn van puntjes te branden

• Boezemfibrilleren: prikkels ontstaan vaak in en rond de longaders (pulmonaalvenen). De arts isoleert deze plekken (pulmonaalvenenisolatie). Als deze behandeling niet lukt, kan de arts een ablatie van de bundel van His uitvoeren. In dat geval is ook een pacemaker nodig

Een veelgebruikte techniek is de katheterablatie. Bij een katheterablatie gebruikt de arts een katheter om beschadigingen in het hartweefsel aan te brengen. Dit is een dun slangetje met daarin een draad. Het uiteinde van de draad wordt verhit of gekoeld. De patiënt krijgt een plaatselijke verdoving op de plek waar de katheters ingebracht worden. Dit is meestal de lies. De arts schuift de katheter vervolgens door de bloedvaten naar het hart.

Littekens

De arts kan op 2 manieren littekens maken:

• verhitten met radiofrequente energie (RF-ablatie)
• bevriezen (cryoablatie)

Tijdens het maken van de littekens ontstaat een branderig, soms pijnlijk gevoel. Meestal zijn meerdere littekens nodig. Na elk litteken moet de katheter weer opnieuw op de juiste temperatuur komen. De totale ablatiebehandeling duurt 2 tot 4 uur. Meestal mag de patiënt de volgende dag naar huis. De patiënt moet even rustig aan doen vanwege de wond in de lies, en bijvoorbeeld niet fietsen, zwemmen, sporten of zware dingen tillen.

Ook kost het tijd voordat de wondjes in het hart echte littekens zijn en geen prikkels meer geleiden. In de eerste maanden voelt de patiënt daarom soms nog ritmestoornissen. Vaak mag de patiënt ook niet meteen stoppen met medicijnen voor de hartritmestoornis. Ook zijn nog een tijd medicijnen nodig om stolselvorming op de littekens te voorkomen.

Ablatietechnieken stammen af van de maze-operatie. Dit is de oudste operatieve ingreep bij ritmestoornissen. De hartchirurg maakt littekens op speciale plekken in beide boezems van het hart. Er ontstaat een soort doolhof (maze). Dit doolhof bepaalt de weg die de prikkel moet volgen en blokkeert tegelijk de weg voor storende prikkels.

De klassieke maze-operatie wordt niet vaak meer uitgevoerd omdat het een openhartoperatie is, waarbij de borstkas geopend moet worden. Dit is een zware operatie met meer risico dan ablatie via een katheter of kijkoperatie. Soms wordt deze maze-techniek gebruikt tijdens een bypass- of hartklepoperatie. De borstkas moet dan toch al geopend worden.

Andere vormen van ablatie zijn meestal bedoeld voor specifieke ritmestoornissen. Bij sommige technieken maakt de arts ook littekens aan de buitenkant van het hart. Daarvoor is een (kijk)operatie nodig.