Ablatie

De ablatie kan op verschillende plekken in het hart plaatsvinden. Dit hangt af van de hartritmestoornis. Soms schakelt de arts de plaats uit waar storende prikkels ontstaan. Soms gaat het om een extra verbinding of een bepaalde route die de stoornis veroorzaakt. Voorbeelden:

• AVNRT (AV Nodale Re-entry Tachycardie): bij deze aandoening is er een snel en een langzaam pad in de AV-knoop. De arts ableert het langzame pad

• WPW Syndroom (Wolff-Parkinson-White Syndroom): de ablatie verbreekt de extra elektrische verbinding tussen boezems en hartkamers

• Ventrikeltachycardie: ritmestoornissen ontstaan bij deze aandoening op een vaste plek (focus). De arts schakelt deze plek uit. Soms is de stoornis het gevolg van een hartinfarct. Er lopen dan grillige geleidende paden in het infarctgebied die uitgeschakeld moeten worden

• Boezemflutter: rondcirkelende stroom rondom de tricuspidalisklep tussen de rechterboezem en -hartkamer. De arts onderbreekt de cirkel door een lijn van puntjes te branden

• Boezemfibrilleren: prikkels ontstaan vaak in en rond de longaders (pulmonaalvenen). De arts isoleert deze plekken (pulmonaalvenenisolatie). Als deze behandeling niet lukt, kan de arts een ablatie van de bundel van His uitvoeren. In dat geval is ook een pacemaker nodig

Een veelgebruikte techniek is de katheterablatie. Bij een katheterablatie gebruikt de arts een katheter om beschadigingen in het hartweefsel aan te brengen. Dit is een dun slangetje met daarin een draad. Het uiteinde van de draad wordt verhit of gekoeld, of geeft schokjes. Je wordt als patiënt onder algehele narcose gebracht. Of je krijgt een plaatselijke verdoving op de plek waar de katheters ingebracht worden. Dit is meestal de lies. De arts schuift de katheter vervolgens door de bloedvaten naar het hart.

Littekens

De arts kan op verschillende manieren littekens maken:

• verhitten met radiofrequente energie (RF-ablatie)
• bevriezen (cryoablatie)
• met elektrische schokjes (elektroporatie)

Het verschilt per ziekenhuis welke manier het meest wordt gebruikt. Het maken van de littekens kan pijnlijk zijn. Je krijgt als patiënt daarom pijnstilling, of een roesje als je niet onder algehele narcose bent. Hoelang een ablatiebehandeling duurt, is afhankelijk van de gebruikte methode. Het varieert van 1 tot 4 uur. Meestal mag je de volgende dag naar huis. Je moet dan minimaal 3 dagen rustig aan doen vanwege de wond in de lies. Dit betekent bijvoorbeeld niet fietsen, zwemmen, sporten of zware dingen tillen.

Het kost tijd voordat de wondjes in het hart echte littekens zijn en geen prikkels meer geleiden. In de eerste maanden voel je als patiënt daarom soms nog ritmestoornissen. Vaak mag je ook niet meteen stoppen met medicijnen voor de hartritmestoornis. En er zijn nog een tijd medicijnen nodig om stolselvorming op de littekens te voorkomen.

Ablatietechnieken stammen af van de maze-operatie. Dit is de oudste operatieve ingreep bij ritmestoornissen. De hartchirurg maakt littekens op speciale plekken in beide boezems van het hart. Er ontstaat een soort doolhof (maze). Dit doolhof bepaalt de weg die de prikkel moet volgen en blokkeert tegelijk de weg voor storende prikkels.

De klassieke maze-operatie wordt niet vaak meer uitgevoerd omdat het een openhartoperatie is, waarbij de borstkas geopend moet worden. Dit is een zware operatie met meer risico dan ablatie via een katheter of kijkoperatie. Soms wordt deze maze-techniek gebruikt tijdens een bypass- of hartklepoperatie. De borstkas moet dan toch al geopend worden.

Andere vormen van ablatie zijn meestal bedoeld voor specifieke ritmestoornissen. Bij sommige technieken maakt de arts ook littekens aan de buitenkant van het hart. Daarvoor is een (kijk)operatie nodig.