Gezond kiezen en kopen
Teksten op verpakkingen zetten je nogal eens op het verkeerde been. Lees waar je op moet letten en hoe je snel inzicht krijgt in wat er in het product zit. Dit helpt bij het maken van een gezonde keuze.
Etiket bekijken
Op de achterkant van een product staat een voedingswaardetabel. Hier kun je aflezen hoeveel calorieën en voedingsstoffen er in het product zitten per 100 gram en per portie. Door producten met elkaar te vergelijken kun je gezondere keuzes maken.
Nienke, adviseur gezondheidsinformatie - Hartstichting:
"Vaak gebruiken fabrikanten kleurrijke afbeeldingen van verse groente en vruchten om een product er gezond uit te laten zien. Kreten zoals 'authentiek', 'natuurlijk', 'ambachtelijk' of 'vers van het land' doen het goed. Zo'n aantrekkelijke verpakking kan misleidend zijn. Op het etiket aan de achterkant van het product staat wat er werkelijk in zit."
Hoeveel zout zit er in mijn eten?
Veel zout verhoogt de bloeddruk en je risico op hart- en vaatziekten. Het advies is om maximaal 6 gram zout per dag te eten. Het grootste gedeelte van het zout dat je op een dag binnenkrijgt zit in kant- en klare producten.
Kijk eens op het etiket en ontdek dat:
- er in vleeswaren zoals spek/bacon, rookvlees en salami veel meer zout zit dan in fricandeau, rosbief, kipfilet en kalkoenfilet
- hüttenkäse, mozzarella en zachte geitenkaas minder zout zijn dan Goudse kaas 48+, rookkaas of feta
Keukenzout, zeezout of uienzout?
Er bestaan veel verschillende soorten zout. Maar is de één gezonder dan de ander?
In zout zit natrium en van te veel natrium kun je een hoge bloeddruk krijgen. Zeezout, Himalayazout, uienzout, selderijzout en knoflookzout bevatten allemaal ongeveer evenveel natrium als keukenzout. Deze soorten zijn dan ook niet gezonder.
Op het etiket lees je bij de voedingswaarde hoeveel zout er in het product zit. Dit is een verplichte vermelding. Soms staat niet de hoeveelheid zout, maar de hoeveelheid natrium op het etiket. 1 gram natrium is gelijk aan 2,5 gram zout.
Mineraalzout of dieetzout zoals LoSalt of JOZO Bewust bevat wel minder natrium. Het natrium is voor een deel vervangen door kalium en magnesium. Zout met kalium is niet voor iedereen geschikt.
Hoeveel verzadigd vet?
Veel verzadigd vet in de voeding verhoogt het cholesterolgehalte in het bloed.
Kijk eens op het etiket en ontdek dat:
- in magere en halfvolle zuivel veel minder verzadigd vet zit dan volle zuivelproducten
- kip, biefstuk en varkenshaas minder verzadigd vet bevat dan hamburger, worst of speklap
- (olijf)olie en vloeibare margarine minder verzadigd vet bevatten dan roomboter
Hoeveel suiker?
Veel producten die gezond lijken bevatten veel suiker. Dit geldt bijvoorbeeld voor (vers) vruchtensap, (magere) vruchtenyoghurt, ontbijtgranen en 'gezonde' repen voor tussendoor. Door het etiket te vergelijken kun je kiezen voor een product met geen of minder suiker. Minder suiker is ook goed voor je gewicht.
Light-producten
Ook light-producten kunnen in een gezond voedingspatroon passen. Toch zijn light-producten niet automatisch gezond. In sommige producten zitten bijvoorbeeld nauwelijks gezonde stoffen. Ook zitten er soms toch veel calorieën in.
Glucose, lactose of dextrose - allemaal suiker!
Suiker heeft veel benamingen. Zo kun je suiker bij de ingrediënten terugvinden als:
- kristalsuiker
- vruchtensuiker
- basterd-, kandij- of rietsuiker
- glucose- of fructose(-stroop)
- sucrose, sacharose, lactose (melksuiker) of dextrose
En dan heb je nog suikerbronnen zoals agave- en ahornsiroop of honing. Hoeveel suiker er totaal in een product zit vind je onder 'Koolhydraten - waarvan suikers'.
Per 100 gram of per portie
Op een product vind je hoeveel een portie bijdraagt aan dagelijkse hoeveelheid die je van een voedingsstof moet binnenkrijgen. De fabrikant bepaalt zelf wat een portie is. Kijk daarom ook altijd of dit overeenkomt met hoeveel jij er per keer van eet of drinkt. Misschien gaat het op het etiket over een reepje, terwijl er meerdere reepjes in de verpakking zitten.
Tip! Vergelijk producten per 100 gram met elkaar. De grootte van een portie verschilt namelijk per product. En de producent bepaalt deze zelf.
Let op: de Nutri-Score zegt niet altijd iets over hoe gezond een product is. Dat komt omdat de Nutri-Score niet helemaal aansluit op de Schijf van Vijf.
Wil je meer en uitgebreidere informatie over de Nutri-Score?
App ‘Kies ik gezond’
Vergelijk in de supermarkt gemakkelijk producten met de 'Kies ik gezond'-app van het Voedingscentrum.
Als je een product zoekt, kun je de zoekresultaten sorteren op voedingswaarden. Zo zie je makkelijk in welk product bijvoorbeeld het minste suiker zit. De gezondere keuze staat bovenaan.
