Hartruis

Bij hartruis ontstaan golfjes of wervelingen, die zijn te horen met een stethoscoop. Meestal is een hartruisje onschuldig. Er is dan niets aan de hand met het hart. Het geruis ontstaat door het krachtige en snelle stromen van het bloed in het hart en de grote bloedvaten rond het hart.

Als het hart wat sneller klopt dan normaal, is deze stroming iets beter te horen. De arts kan ook een abnormaal hartgeruis horen. Dit klinkt iets luider. Bij volwassenen kan dit wijzen op een onderliggende hartafwijking.

Hartruis komt veel voor, bij kinderen en volwassenen. Een ruisje op het hart wordt vaak bij toeval ontdekt. Bijvoorbeeld tijdens een routineonderzoek of een medische keuring. Hartruis wordt ook wel souffle of hartgeruis genoemd.

Een hartruisje bij een baby onder de 6 maanden is meestal onschuldig. Een kindercardioloog moet dit wel beoordelen, want het kan wijzen op een aangeboren hartafwijking:

• een gaatje in het tussenschot tussen de hartboezems (ASD) of hartkamers (VSD)
• een hartklepafwijking
• problemen met de grote bloedvaten van het hart

Bij ongeveer driekwart van de kinderen onder de 16 jaar is een hartgeruis te horen. Bij het grootste deel van de kinderen met hartruis is er niets ernstigs aan de hand. Zij hebben een onschuldige hartruis die meestal op jong volwassen leeftijd verdwijnt. Bij kinderen is vaker een onschuldig hartruis te horen doordat:

• kinderen van nature een snellere hartslag hebben dan volwassenen
• er tussen de huid van de borstkas en het hart nog niet veel spier- en vetweefsel ligt en het geluid hierdoor beter te horen is
• hun bloedvaten scherpere bochten maken rondom het hart, waardoor er eerder turbulenties (wervelingen) ontstaan

Een duidelijk hoorbare hartruis bij volwassenen is meestal een teken van een hartaandoening. De meest voorkomende oorzaak is een hartklepaandoening. Andere oorzaken zijn een hoge bloeddruk, ontstekingen, een hartspierziekte of een andere hartafwijking.

Onschuldige hartruis kan komen doordat de hartslag de ene keer krachtiger of sneller is dan een andere keer. Dit is geen reden tot ongerustheid. Het kan ook veroorzaakt worden door bloedarmoede, koorts, te veel schildklierhormoon in het bloed of zwangerschap.

Bij een onschuldig hartruis is geen behandeling nodig. Bij andere vormen hangt de behandeling af van de onderliggende hartafwijking en de ernst ervan. Soms zijn medicijnen voldoende, in andere gevallen is misschien een operatie nodig.