Kan je een hartinfarct krijgen door het kijken naar voetbalwedstrijd?
Voor voetbalfans zijn het spannende dagen. De wereldbeker komt steeds dichterbij en dus is rustig naar een wedstrijd kijken er niet meer bij. Strafschoppen, tegendoelpunten, of ballen die nèt het doel missen; sommige supporters lijken het bijna aan hun hart te krijgen van de spanning. Maar kan dat eigenlijk wel?
Hier zijn in de afgelopen decennia verschillende onderzoeken naar gedaan. Rond Wereld- en Europese kampioenschappen voetbal hebben onderzoekers in Italië, Engeland, Duitsland, Brazilië, Nederland en Australië het aantal ziekenhuisopnamen door hartinfarcten op de dag van een belangrijke wedstrijd vergeleken met een dag waarop het nationale team niet speelde.
Verband
In een Duitse studie uit 2021 zagen onderzoekers, dat het kijken naar het FIFA WK 2014 een prikkel was voor hartinfarcten. Het aantal Duitsers dat met een hartinfarct in het ziekenhuis belandde, lag toen 3,7% hoger dan tijdens de vergelijkingsperiode in 2015. Ook in ouder, Nederlands onderzoek (2000) werd een verband gezien. Op 22 juni 1996 speelde Oranje in de kwartfinale tegen Frankrijk. Oranje verloor door een gemiste penalty. Op deze wedstrijddag stierven 41 mannen aan een hartinfarct, tegenover gemiddeld 27 hartinfarcten met een dodelijke afloop op dagen dat het Nederlands elftal niet speelde.
Tegenstrijdig
Onderzoeksresultaten geven echter niet altijd hetzelfde beeld. Zo liet een meta-analyse uit 2019 zien dat vooral bij mannen het kijken naar voetbalwedstrijden het risico op (fatale en niet-fatale) hartziekte verhoogt. Terwijl in Kroatisch onderzoek juist bij vrouwen die naar wedstrijden van het nationale Kroatische team keken, meer risico op ritmestoornissen en pijn op de borst werd gezien.
Registraties niet vergelijkbaar
Registraties zijn niet altijd vergelijkbaar en het onderzoek is vaak minder goed gecontroleerd. In een artikel in de Volkskrant van 17 januari 2020 zegt cardioloog Jonas de Jong van het Amsterdamse OLVG-ziekenhuis daarover: “Als je kijkt naar één dag, zie je inderdaad meer opnamen. Maar in de dagen daarna is er juist een dip.” Dat betekent dat mensen die toch al een hartprobleem hebben, mogelijk wat eerder een hartinfarct krijgen. In hetzelfde artikel waarschuwt Dick Thijssen, hoogleraar cardiovasculaire fysiologie en inspanning bij het Radboud UMC, dat het om waarnemingen gaat. “Er zou een verband kunnen zijn, maar er is geen hard bewijs”, zegt hij.
Stress
Of voetbalstress kan leiden tot een hartinfarct, is dus eigenlijk niet goed te zeggen. De onderzoeken laten tegenstrijdige resultaten zien, maar in theorie zou het kunnen. Stress zorgt ervoor dat je hart sneller klopt, je bloeddruk stijgt en er meer bloed naar je spieren gaat. Hevige of langdurige stress is een risicofactor voor hart- en vaatproblemen, zoals slagaderverkalking, hoge bloeddruk, vaatkramp, hartinfarct en hartritmestoornissen. Belangrijk is dus om na een spannende wedstrijd weer te ontspannen. Bijvoorbeeld door in beweging te komen. Vooral als je een verhoogde bloeddruk en/of verhoogd cholesterol hebt.