Hartstichting.nl wordt geladen

Begeleiding bij hartfalen

Bij hartfalen blijf je meestal onder controle van een arts. Je komt regelmatig op controle of houdt je eigen waarden bij. Ook tussen de controles door heb je misschien vragen. Zoek gerust steun bij professionals en stel je vragen. Zij zijn er om jou te begeleiden en je leven zo prettig mogelijk te maken.

Een vrouw wordt geholpen door een verzorgster

Professionele begeleiding

Bij de begeleiding van hartfalen zijn diverse professionals betrokken. 

Hartfalenverpleegkundige

  • beantwoordt je vragen over medicijnen of dieet
  • controleert je gewicht en bloeddruk
  • signaleert als je klachten erger worden
  • beoordeelt of de medicijnen goed werken en of er aanpassingen nodig zijn

Diëtist

Een diëtist helpt je bij het aanpassen van je eet- en drinkgewoonten en geeft je tips om smakelijk te eten met minder zout. 

Logopedist

Sommige mensen krijgen door hun kortademigheid problemen met spreken. Heb je hier last van? Vraag dan hulp van een logopedist om met weinig lucht toch duidelijk, verstaanbaar en met minder moeite te spreken.

Maatschappelijk werker en psycholoog

Soms is het moeilijk te accepteren dat je hartfalen hebt of weet je niet hoe je met de nieuwe situatie moet omgaan. Een maatschappelijk werker of psycholoog helpt je hierbij. Vraag hiernaar in het ziekenhuis of bij je huisarts. 

Een verzorgster troost haar patiënt

Fysiotherapeut en revalidatie

Bewegen is belangrijk, ook als je hartfalen hebt. De fysiotherapeut kan een speciaal oefenprogramma voor je samenstellen. Zo blijf je zo lang mogelijk fit. 

  • Speciale revalidatieprogramma's

    Voor hartfalen zijn er speciale revalidatieprogramma’s ontwikkeld. Daarin heeft de fysiotherapeut meestal een belangrijke rol. Je kunt daarnaast ook begeleiding krijgen van andere zorgverleners zoals een diëtist, psycholoog en/of maatschappelijk werker. Meedoen aan zo’n programma helpt om je dagelijks leven weer zo goed mogelijk op te pakken. Informeer bij de arts of verpleegkundige naar hartrevalidatie bij jou in de buurt. 

Regelmatige controle

Tijdens de behandeling van hartfalen is regelmatig bloedonderzoek nodig. Aan de hand hiervan controleert de arts bijvoorbeeld je nierfunctie en het zoutgehalte (natrium en kalium) van het lichaam. Hieruit is af te leiden of je de medicijnen goed verdraagt en of de dosis goed is. 

Hartfalen is best een ingewikkelde ziekte. Stel gerust vragen aan de arts tijdens een controle. Of maak vooraf een vragenlijstje. Wat je kunt vragen:

  • Wat kan ik zelf doen zodat het hartfalen niet erger wordt?
  • Welke waarden moet ik in de gaten houden?
  • Zijn er dingen waar ik extra op moet letten, bijvoorbeeld met sporten, op vakantie of op het werk?
  • Met wie kan ik praten over angsten en onzekerheden?

Veranderingen in de gaten houden 

Houd zelf de signalen van je lichaam goed in de gaten. Vergelijk de situatie van nu bijvoorbeeld eens met 3 maanden geleden. Ben je sneller buiten adem of voel je je meer vermoeid? Meld dit dan aan je arts. Dit kan veel opleveren. Mogelijk vermindert aanpassen van medicijnen de klachten. 

Tip: vraag ook eens aan je partner, een goede vriend of familieleden of zij veranderingen opgemerkt hebben.

Als het niet meer gaat

Het verloop van hartfalen is niet goed te voorspellen. Bespreek met je arts en je omgeving wat er nodig is als je ernstiger ziek wordt. Hoe wil je dan verzorgd worden en wat zijn jouw wensen?

  • Verzorging door naasten (mantelzorg)

    Als familie of vrienden voor jou zorgen, dan heet dat mantelzorg. Mantelzorgers zijn heel belangrijk als het hartfalen steeds erger wordt. 

    Bespreek met hen: 

    • kunnen zij jou genoeg zorg geven?
    • is het verantwoord om met deze zorg thuis te blijven wonen of is een andere woonvorm wenselijk?
    • is er (meer) professionele hulp nodig?

    Bespreek wat er mogelijk is met de behandelend arts, hartfalenverpleegkundige of thuiszorg. Tegen de tijd dat er echt maatregelen nodig zijn, kun je snel (meer) professionele hulp inschakelen. 

  • Laatste wensen vastleggen

    Als je weet dat het einde in zicht komt, dan is het verstandig om na te denken over jouw laatste wensen. Bespreek met je naasten over je wensen, en denk bijvoorbeeld aan:

    • waar wil je wonen tijdens de laatste levensfase?
    • wat zijn jouw wensen over de behandeling en zorg in de laatste fase: wil je een behandeling om je leven te verlengen of gereanimeerd worden?
    • bij een ICD of pacemaker: wanneer wil je dat bepaalde functies van ICD of pacemaker uitgezet worden?
    • wil je psychische hulp of ondersteuning vanuit je geloof?

    Bespreek jouw wensen met je naasten, je cardioloog, hartfalenverpleegkundige of de huisarts. Leg de gemaakte afspraken vast. Dit kan best lastig zijn, maar zo weet iedereen in je omgeving ervan en is er meer begrip voor elkaar. 

  • Palliatieve zorg

    In de laatste fase nemen de lichamelijke klachten vaak toe. De arts overlegt met jou of het aanpassen van medicijnen nodig is. Soms schrijft hij in deze fase morfine voor om pijn te verminderen en is er extra zuurstof nodig om verlichting te geven bij kortademigheid.

    Als het einde in zicht komt, kun je last krijgen van angst of somberheid. Het is belangrijk om deze gevoelens met je naaste en je arts te bespreken. Als het nodig is, krijg je hiervoor professionele begeleiding. Je kunt hierbij denken aan gesprekken met een maatschappelijk werker, psycholoog, of geestelijk verzorger. Er bestaan ook medicijnen die deze klachten kunnen verminderen.

    Op de website Hartfalen en palliatieve zorg lees je er meer over.

Interessant voor jou

Vragen over hartfalen?

  • Chat met een voorlichter via de chatknop (10.00 tot 16.30 uur)
  • Bel met een voorlichter: 0900 3000 300 (9.00 - 13.00 uur)

We zijn bereikbaar van maandag t/m donderdag